Podstawowe prawo konsumenta? Prawo do informacji. Co nam zapewnia?

Jednym z najważniejszych praw konsumenta jest prawo do rzetelnej informacji, dzięki której można podjąć obiektywną decyzję o zakupie towarów i usług. Czym jest prawo do informacji? W jaki sposób może być naruszane?

Czym jest prawo konsumenta do informacji?

Prawo do informacji zapewnia konsumentowi ochronę jego ekonomicznych interesów. Nie może zostać wprowadzony w błąd przez nieuczciwą reklamę. Podstawowymi informacjami, do których każdy konsument powinien mieć wgląd przed nabyciem towaru lub usługi, są: cena, metoda użytkowania oraz cechy towaru lub usługi.

Ochrona konsumenta przed informacją naruszającą jego prywatność

Informacja handlowa (np. w postaci gazetek reklamowych) nie może naruszać prawa konsumenta do prywatności. Konsument nie może otrzymywać materiałów reklamowych, jeśli sobie tego nie życzy.

Przykład: Pan Kowalski nie zgadza się na wkładanie do jego skrzynki materiałów reklamowych. Z tego powodu umieścił na bramce odpowiednią tabliczkę. W takiej sytuacji osoba zajmująca się dystrybucją materiałów reklamowych nie ma prawa wrzucać reklam do jego skrzynki.

Naruszanie prywatności konsumenta w postaci wrzucania do skrzynki niechcianych ulotek reklamowych może skutkować wystąpieniem przez konsumenta do sądu o naruszenie dóbr osobistych (Kodeks cywilny art. 24). W takiej sytuacji konsument ma prawo do:

• natychmiastowego usunięcia skutków naruszenia;
• złożenia przez sprawców naruszeń stosownego oświadczenia w sądzie;
• wymuszenia na sprawcy zaprzestania dalszych naruszeń.

Kodeks cywilny art. 24 przewiduje, że konsument ma prawo żądać zadośćuczynienia za każde naruszenie prywatności np. wrzucenie gazetek do skrzynki. Najczęściej w przypadku naruszenia prywatności konsumenta nie jest wyrządzana szkoda majątkowa.

Zakaz informacji wprowadzającej w błąd

Wprowadzanie klienta w błąd, czyli emitowanie i rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, jest naruszeniem podstawowego prawa konsumenta do informacji. Przez fałszywe informacje konsument nie jest w stanie podjąć obiektywnej decyzji o zakupie towaru lub usługi.

Polskie prawo zabrania stosowania reklam, które wprowadzają konsumenta w błąd. Reklama nie może w żaden sposób wpłynąć na decyzję klienta co do zakupu towaru lub usługi. Jeśli tak się stanie, to UOKiK może nałożyć na taką firmę dotkliwą karę.

Rodzaje reklam godzące w swobodę oceny i wyboru konsumenta:

• reklama nierzeczowa – wyeksponowanie cech towaru lub usługi, które w żaden sposób nie powinny wpływać na ocenę oraz odwoływanie się do argumentów emocjonalnych (wywoływanie silnych emocji, np. gniewu, lęku);
• reklama ukryta – reklama z pozoru ma czysto informacyjny przekaz, lecz w zakamuflowany sposób przekazuje własną perswazję. Jest to reklama oddziaływająca na podświadomość;
• wprowadzanie konsumenta w błąd znakowaniem żywności – na opakowaniu z używkami nie mogą być podawane wartości odżywcze produktu. Określa to Ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia z dnia 11 maja 2001 r. (Dz.U. z 2001 r., nr 63, poz. 634).

Zdj. główne: Giulia May/unsplash.com